Tag: urk
-
Op de golven van de tijd
‘Schokland, op de golven van de tijd…’ heet het boekje (link) uit 1998, geschreven door mijn grootvader Albert van Urk (link). Een boekje vol foto’s, afbeeldingen, herinneringen aan een verdwenen eiland. Op het schutblad staat een quote van de door hem (en mij) geliefde J.C. Bloem: ‘Voorbij, voorbij, o en voorgoed voorbij’. Het citaat is…
-
100 dagen op Schokland: het schriftje van Ingvar Kristensen
Voor de Tweede Wereldoorlog begint de aanleg van de Noordoostpolder, de eerste polder van Flevoland. Schokland, een verlaten eiland in de voormalige Zuiderzee, ligt in het midden van die beoogde polder. De bezetter ziet de aanleg van de polder wel zitten: het zal zorgen voor voedselvoorziening. De inpoldering gaat tijdens de oorlog dus gewoon door.…
-
Hoe de Urker ijsvlet bewaard bleef
In de tijd dat Urk nog een eiland in de Zuiderzee was, vormde de winter een bijzondere uitdaging. Wanneer de zee dichtvroor, werd het eiland geïsoleerd van de buitenwereld. In deze barre omstandigheden kwam de ‘ijsvlet’ in actie: een speciaal ontworpen boot uitgerust met glij-ijzers, die zowel over ijs als door open water kon worden…
-
Proefgeloven en Jonah Falke
Op de middelbare school noemden we ze ‘oo-gees’: de groep scholieren die we iedere schooldag tegenkwamen op het fietspad van Urk naar Emmeloord. Wij onderweg van Urk naar de polderstad, zij vanuit de polder naar de uitloper van de biblebelt. En ’s middags in omgekeerde richting. Ze behoorden tot een andere wereld, met de rokken…
-
‘Urker’ oorlogsverhalen en de Eerebegraafplaats Bloemendaal
In de duinen bij Overveen ligt de Eerebegraafplaats Bloemendaal. Langs de Zeeweg, richting de kust, vind je de ingang. De begraafplaats wordt geflankeerd door een groot ruwhouten kruis. Na de bevrijding keerden veel verzetsleden niet terug naar hun families. In de zomer van 1945 werd in 45 grafkuilen in de duinen, verdeeld over zes verschillende…
-
Urk werd hun Elba
Toen de Eerste Wereldoorlog in 1914 uitbrak, koos Nederland voor neutraliteit. Toch bleef de oorlog niet zonder gevolgen voor ons land. Veel mensen, voornamelijk Belgen, zochten hier een veilig heenkomen, op de vlucht voor het oorlogsgeweld. Daarnaast kwamen ook militairen Nederland binnen, soms per ongeluk, soms bewust. Degenen die hun erewoord (‘parole d’honneur’) gaven dat…
-
Hoe we de herinnering aan de Zuiderzee levend kunnen houden
‘Vaarwel, mijn Zuiderzee; de deining van je golven, / Die eeuwenlang ons in de sluimer sust’, / Ligt roerloos thans: daar is een graf gedolven / Voor uw bestaan en ’s vissers levenslust.’ Zo begint het bekendste gedicht van de Urker dorpsdichteres Mariap (Marretje) van Urk-Koffeman (wiki). Een emotioneel afscheid van een geliefde en gevreesde…
-
Filmbeelden van Urk in 1921
Steeds meer filmbeelden komen in het publieke domein. En door moderne technieken worden collecties steeds gemakkelijker gedigitaliseerd en online ontsloten. Aan, met behulp van AI, ingekleurde en ‘gerestaureerde’ films heb ik een broertje dood. Ze tasten de informatiedrager aan, waardoor gebruikers een vertekend beeld van de bron, of zelfs van de geschiedenis, krijgen. Nee, dan…
-
Daar werd een dijk gelegd
Op 3 oktober 1939 om 14.44 uur wordt het laatste gat in de dijk tussen de Lemmer en Urk gedicht. Urk is vanaf dat moment geen eiland meer, maar een schiereiland. Het zal onderdeel worden van de latere Noordoostpolder, welke in 1942 droogvalt. In 1936 begint de aanleg van de, in totaal, 55 kilometer lange…
-
Het Urker dialect
Taal is veranderlijk. Sinds de introductie van het Algemeen Nederlands “verarmt” het dialect en de streektaal, om uiteindelijk een stille dood tegemoet te gaan. Het heeft lang geduurd voordat er serieus wetenschappelijk onderzoek werd verricht naar dialecten.(1)